Độc đoán là gì? Những đặc điểm nổi bật chỉ có ở lãnh đạo chuyên quyền

1. Độc đoán là gì?

Độc đoán (Autocratic) là tính cách thể hiện suy nghĩ, hành động không chấp nhận hoặc thiếu sự tôn trọng đối với quan điểm của người khác. Đây là lời giải đáp chính xác và dễ hiểu nhất cho thắc mắc độc đoán là gì.

Tư duy và hành động độc đoán có thể đẩy mâu thuẫn trở nên gay gắt vì sự ép buộc phải nghe theo ý kiến của mình mà không đưa ra được lý do hợp lý. Điều này có thể làm ảnh hưởng tiêu cực đến nội dung trao đổi và mối quan hệ với mọi người xung quanh.

2. Phong cách lãnh đạo độc đoán là gì?

Sau khi đã hiểu được độc đoán là gì, bạn có thể bắt đầu khám phá thêm về phong cách chuyên quyền độc đoán. Phong cách lãnh đạo độc đoán hay còn gọi là lãnh đạo chuyên quyền là kiểu lãnh đạo theo mệnh lệnh của cấp trên, mọi quyết định của doanh nghiệp đều phải tuân theo ý kiến của lãnh đạo.

Phong cách này không chỉ bắt buộc nhân viên phải thực hiện theo chỉ thị của cấp trên mà bản thân họ cũng không được đưa ra ý tưởng, đóng góp nào bởi lãnh đạo sẽ bác bỏ những ý kiến đó. Tuy nhiên, phong cách lãnh đạo này có thể sẽ mang lại hiệu quả nếu người lãnh đạo có đủ kiến thức, khả năng và tầm nhìn.

3. Ví dụ về phong cách lãnh đạo độc đoán

Bạn hãy tham khảo ngay những ví dụ cụ thể dưới đây để có hiểu biết rõ ràng hơn về phong cách lãnh đạo độc đoán là gì.

3.1. Tổng thống Mỹ Abraham Lincoln

Ông là một nhà lãnh đạo chuyên quyền vì những quyết định mà Abraham Lincoln đưa ra trong cuộc nội chiến. Lịch sử nước Mỹ có nhiều bất ổn, đòi hỏi đất nước cần một tổng thống táo bạo, sẵn ra đưa ra những quyết định dứt khoát. Khi đó Lincoln đã trở thành nhà lãnh đạo độc đoán nhưng vẫn chú trọng kết hợp yếu tố hài hòa, thái hộ chuẩn mực.

3.2. Steve Jobs

Ông là một doanh nhân, nhà sáng chế người Mỹ, cực tổng giám đốc điều hành của Apple. Steve Jobs có một thái độ làm việc quyết liệt với ý kiến của các chuyên gia và chỉ hành động theo ý kiến riêng của bản thân.

Chính nhờ sự độc đoán của mình, ông đã tạo ra nhiều thành công đặc biệt. Ông tới Apple khi tập đoàn đang rơi vào khủng hoảng, giá cổ phiếu thấp trầm trọng. Tuy nhiên, nhờ những quyết định dứt khoát của mình, Steve Jobs đã giải cứu Apple khỏi một bàn thua lớn.

3.3. Bill Gates

Bill Gate nổi tiếng với phong cách làm việc độc đoán đã đem đến nhiều thành công cho Microsoft. Ông chỉ nhìn vào kết quả mà nhân viên đạt được để lựa chọn những cá nhân xuất sắc.

Phong cách lãnh đạo độc đoán của ông là đưa nhân viên vào những thử thách khắc nghiệt khiến họ phải cố gắng để vượt qua thành tích cũ. Điều này giúp tạo động lực cho những nhân viên sở hữu năng lực tốt.

Xem thêm: Biệt Phái Viên Chức Là Gì? Những Thông Tin Quan Trọng Cần Biết

4. Đặc điểm của phong cách lãnh đạo độc đoán

Để có thể khám phá phong cách lãnh đạo độc đoán là gì, bạn cần nắm rõ các đặc điểm sau:

• Một người đứng đầu sẽ có quyền quyết định tất cả từ phương pháp đến quy trình làm việc.

• Phân công công việc theo cách máy móc, cứng nhắc.

• Các ý kiến của cấp dưới đều bị bác bỏ.

• Mọi nội quy, nguyên tắc chỉ tuân theo người đứng đầu.

• Các thành viên không bao giờ hoặc ít khi được nêu quan điểm cá nhân.

5. Ưu và nhược điểm của phong cách lãnh đạo độc đoán

Việc lý giải được phong cách độc đoán là gì, bạn sẽ phân tích được ưu và nhược điểm của phong cách này để xem xét áp dụng sao cho hợp lý.

5.1. Ưu điểm

Tuy độc đoán là phong cách lãnh đạo chuyên quyền nhưng nó cũng sở hữu một số ưu điểm hơn các kiểu lãnh đạo khác như sau:

• Hạn chế trì hoãn, chậm trễ trong công việc bởi nhà lãnh đạo yêu cầu nhân viên phải tập trung tối đa vào việc hoàn thành kế hoạch.

• Hạn chế xảy ra rủi ro, nhà lãnh đạo thường có tiêu chuẩn và tính cầu toàn cao. Điều này giúp đảm bảo hiệu quả cho dự án diễn ra tối ưu nhất.

• Tạo ra áp lực tích cực, nhà lãnh đạo sẽ đặt ra các nguyên tắc rõ ràng yêu cầu nhân viên phải tuân theo để tạo ra tác động tích cực cho nhân viên.

• Phân chia rõ ràng vai trò và trách nhiệm của các thành viên. Điều này giúp giảm thiểu sự trùng lặp hoặc xung đột trong nhóm.

• Tăng tính kỷ luật cho đội nhóm.

• Phù hợp với các tình huống khẩn cấp, yêu cầu có kết quả cao.

5.2. Nhược điểm

Bên cạnh như ưu điểm nổi bật, người lãnh đạo lạm dụng phong cách độc đoán cũng sẽ gặp phải một số hạn chế sau:

• Hạn chế khả năng sáng tạo, hợp tác và giao tiếp trong tổ chức.

• Tạo ra áp lực và căng thẳng cho nhân viên.

• Khó khăn trong việc đổi mới.

• Không phát huy được tiềm năng và ý kiến của nhân viên.

• Bỏ qua những giải pháp mới mẻ, hiệu quả.

• Gây mâu thuẫn và bất đồng trong nội bộ.

6. Khi nào nên sử dụng phong cách lãnh đạo độc đoán?

Giải đáp được thắc mắc phong cách lãnh đạo độc đoán là gì sẽ giúp bạn biết khi nào nên sử dụng cách lãnh đạo này để có được thành công.

Phong cách lãnh đạo độc đoán chỉ phù hợp với các tình huống cần đưa ra quyết định nhanh chóng, khẩn cấp hay áp dụng cho một quy trình rõ ràng, đảm bảo mọi người không gặp nguy hiểm. Chẳng hạn như trong quân đội, dịch vụ cứu hỏa hay cảnh sát là những công việc cần thực hiện theo mệnh lệnh của chỉ huy kịp thời và chính xác.

Ngoài ra, phong cách này cũng có thể được sử dụng trong tình huống mà nhóm là những thành viên có ít kinh nghiệm hoặc tinh thần đồng đội thấp. Ví dụ: Một doanh nghiệp thuê nhiều nhân viên chưa có kinh nghiệm cùng lúc, phong cách lãnh đạo độc đoán có thể giúp cho quy trình làm việc bắt đầu nhanh chóng và đảm bảo nhân viên được hướng dẫn một cách cụ thể, rõ ràng.

Theo lý giải về phong cách lãnh đạo độc đoán là gì có thể thấy không phải lúc nào nó cũng thể hiện sự tiêu cực. Tuy nhiên, kiểu lãnh đạo này sẽ phải phụ thuộc vào năng lực của người đứng đầu và một số yếu tố khác như sau:

• Mục tiêu của tổ chức

• Mức độ khó khăn/ khẩn cấp của tình huống

• Kỹ năng và kinh nghiệm của các thành viên trong nhóm

Do đó, bạn nên có sự cân nhắc tới các yếu tố có phù hợp với phong cách lãnh đạo độc đoán hay không để tiến hành áp dụng. Nhà lãnh đạo nên linh hoạt giữa các phong cách khác nhau để ứng phó với tình huống mà doanh nghiệp đang gặp phải.

7. Cách để thành công với phong cách lãnh đạo độc đoán

Phong cách lãnh đạo độc đoán có thể mang đến những lợi ích tùy vào bối cảnh. Dưới đây là những điều giúp bạn thành công hơn trong cách lãnh đạo này sau khi đã nắm được độc đoán là gì.

7.1. Tôn trọng cấp dưới và biết lắng nghe ý kiến

Các nhà lãnh đạo độc đoán thể hiện một sự kiểm soát tương đối cao nên có thể khiến nhân viên cảm thấy bị coi thường. Dù bạn không muốn thay đổi quyết định hoặc thực hiện theo lời khuyên của họ, nhưng vẫn phải cho họ được thể hiện sự tự tin và thoải mái bày tỏ ý kiến.

Chính vì thế, bạn hãy luôn lắng nghe ý kiến của mọi người với tinh thần cởi mở để giúp họ cảm thấy rằng họ đang đóng góp vào mục tiêu của nhóm.

7.2. Thiết lập quy tắc rõ ràng

Để các thành viên trong nhóm có thể tuân thủ theo các nguyên tắc mà bạn đặt ra, cần đảm bảo rằng quy tắc đó được xác định rõ ràng, mỗi thành viên trong nhóm đều phải hiểu và nắm rõ.

7.3. Hỗ trợ cho nhân viên

Khi các nhân viên đã hiểu rõ các quy tắc, bạn cần xem xét chắc chắn rằng họ có đủ khả năng để thực hiện nhiệm vụ mà bạn đặt ra cho họ. Nếu các thành viên cần đến sự hỗ trợ từ bạn, hãy quan sát và đào tạo cho họ có đủ kiến thức để hoàn thành tốt công việc.

7.4. Thể hiện sự tin cậy

Nếu nhà lãnh đạo không có sự quyết đoán sẽ khiến cho các thành viên trong nhóm thiếu đi sự tin tưởng từ bạn. Vậy nên, hãy thực hiện theo các quy tắc đặt ra để chứng minh cho họ thấy bạn là một nhà lãnh đạo đáng tin cậy và có đủ khả năng đưa nhóm đạt được thành công.

7.5. Ghi nhận sự cố gắng

Các thành viên trong nhóm sẽ rất dễ bị mất động lực làm việc nếu chỉ nhận về những lời chỉ trích khi mắc lỗi. Vì thế, bạn hãy luôn ghi nhận sự cố gắng và khen thưởng cho những nỗ lực của họ. Bằng cách này, các thành viên trong nhóm sẽ làm việc tích cực hơn giúp nâng cao được hiệu quả làm việc.

8. Làm gì khi làm việc với sếp độc đoán?

Nếu sếp của bạn lãnh đạo theo phong cách độc đoán, dưới đây là một vài gợi ý giúp bạn làm việc hiệu quả hơn trong môi trường này:

• Có thái độ làm việc chuyên nghiệp, đảm bảo đúng tiến độ và hiệu quả công việc.

• Đặt câu hỏi và yêu cầu phản hồi từ sếp về cách thức làm việc của bạn đã đúng và phù hợp chưa.

• Nếu cảm thấy khó khăn khi làm việc hoặc giao tiếp với sếp, hãy tìm đến sự hỗ trợ từ đồng nghiệp. Họ có thể cung cấp cho bạn một vài thông tin và gợi ý giúp bạn xử lý hiệu quả các tình huống.

• Thay vì phản đối hay chống lại ý kiến chỉ đạo của sếp, bạn nên cố gắng tìm ra giải pháp xây dựng và đề xuất chúng một cách lịch sự, hợp tác. Điều này sẽ giúp giảm bớt những căng thẳng và tạo ra môi trường làm việc tích cực hơn.

9. Một số phong cách lãnh đạo phổ biến khác

Bạn hãy tham khảo ngay một số phong cách lãnh đạo phổ biến khác sau khi đã lý giải được độc đoán là gì để có sự biến đổi linh hoạt phù hợp khi điều hành đội nhóm để đạt hiệu suất cao.

9.1. Lãnh đạo dân chủ

Phong cách lãnh đạo dân chủ là kiểu hoàn toàn trái ngược với độc đoán. Các nhà lãnh đạo dân chủ là người rất minh bạch, họ cung cấp mọi thông tin cần thiết cho các thành viên đưa ra quyết định. Nhờ đó khuyến khích mọi người đều nêu ra quan điểm, ý tưởng của mình và cùng nhau tìm ra giải pháp.

9.2. Lãnh đạo ủy quyền

Đây là những người lãnh đạo ủy quyền và trách nhiệm cho nhân viên để họ đưa ra quyết định và tự giải quyết các vấn đề. Điều này đồng nghĩa với việc, nhà lãnh đạo cho phép các nhân viên tự quản lý và tự chịu trách nhiệm trong việc hoàn thành các tác vụ và đạt được mục tiêu mà nhà lãnh đạo đặt ra. Tuy nhiên, lãnh đạo vẫn phải chịu mọi trách nhiệm về nhóm của mình.

Xem thêm: Công Chứng Là Gì? Công Chứng Với Chứng Thực Có Phải Là Một Không?

Việc tìm hiểu định nghĩa độc đoán là gì sẽ cung cấp cho bạn những thông tin bổ ích về lãnh đạo chuyên quyền trong đội nhóm sao cho thành công. Điều này giúp bạn nhanh chóng đạt được mục tiêu và rèn luyện được ý chí khi đối mặt với khó khăn.