Hướng dẫn chi tiết các khoản giảm trừ thuế thu nhập cá nhân

1. Giảm trừ gia cảnh là gì?

Thuế thu nhập cá nhân (TNCN) là một nghĩa vụ quan trọng mà mỗi công dân có thu nhập phải thực hiện. Tuy nhiên, không phải ai cũng nắm rõ các khoản giảm trừ thuế TNCN mà mình được hưởng.

Giảm trừ thuế thu nhập cá nhân là một khoản khấu trừ quan trọng trong hệ thống thuế, được quy định tại Nghị quyết số 954/2020/UBTVQH14. Đây là số tiền được trừ trực tiếp vào thu nhập chịu thuế của cá nhân cư trú, nhằm giảm bớt gánh nặng thuế và phản ánh chính sách hỗ trợ của Nhà nước đối với người nộp thuế và gia đình họ.

Cụ thể, trong năm 2024, mức giảm trừ gia cảnh bao gồm:

• Khoản giảm trừ dành cho bản thân người nộp thuế: 11.000.000 VNĐ/tháng, tương đương 132.000.000 VNĐ/năm. Khoản này được áp dụng tự động cho mọi cá nhân cư trú có thu nhập chịu thuế.

• Khoản giảm trừ dành cho người phụ thuộc: 4.400.000 VNĐ/tháng/người, tương đương 52.800.000 VNĐ/năm. Khoản này áp dụng cho mỗi người phụ thuộc của người nộp thuế, với điều kiện người phụ thuộc đó chỉ được tính giảm trừ một lần cho một người nộp thuế duy nhất.

Việc áp dụng giảm trừ gia cảnh không chỉ góp phần giảm bớt nghĩa vụ thuế cho người nộp thuế, mà còn thể hiện sự quan tâm của nhà nước đến đời sống của người dân, đặc biệt là những người có gia đình và người phụ thuộc.

Xem thêm: Mức Lương Đóng Thuế Thu Nhập Cá Nhân? Đối Tượng Phải Đóng Thuế TNCN

2. Các đối tượng được giảm trừ gia cảnh

Căn cứ theo quy định tại Khoản 3 Điều 9 Thông tư 111/2013/TT-BTC, các đối tượng sau đây được giảm trừ gia cảnh khi tính thuế thu nhập cá nhân năm 2024:

• Bản thân người nộp thuế: Mức giảm trừ 11.000.000 VNĐ/tháng được áp dụng cho cá nhân cư trú có thu nhập chịu thuế từ tiền lương, tiền công.

• Người phụ thuộc: Mức giảm trừ thuế thu nhập cá nhân 4.400.000 VNĐ/tháng/người được áp dụng cho các đối tượng sau:

  • Con:

    • Trẻ em dưới 18 tuổi.

    • Con từ 18 tuổi trở lên đang học tập và không có thu nhập hoặc có thu nhập thấp hơn mức quy định.

    • Con ở bất kỳ độ tuổi nào bị khuyết tật, mất hoặc giảm khả năng lao động.

  • Vợ/chồng: Không có thu nhập hoặc có thu nhập thấp hơn mức quy định.

  • Cha mẹ: Cha mẹ đẻ, cha mẹ nuôi, cha mẹ vợ/chồng nếu không có thu nhập hoặc có thu nhập thấp hơn mức quy định.

  • Các trường hợp khác: Anh chị em ruột, ông bà nội/ngoại, cô dì chú bác ruột, cháu ruột, và những người không nơi nương tựa mà người nộp thuế đang trực tiếp nuôi dưỡng, nếu các đối tượng này không có thu nhập hoặc có thu nhập thấp hơn mức quy định.

Lưu ý: Để được giảm trừ cho người phụ thuộc, người nộp thuế cần cung cấp các giấy tờ chứng minh mối quan hệ và các điều kiện liên quan theo quy định của pháp luật thuế.

3. Điều kiện giảm trừ giảm trừ gia cảnh thuế thu nhập cá nhân

Điều kiện được giảm trừ gia cảnh cho người phụ thuộc theo quy định hiện hành:

Đối tượng phụ thuộc là con của người nộp thuế:

• Trẻ em dưới 18 tuổi.

• Người từ 18 tuổi trở lên nhưng không có khả năng lao động do khuyết tật.

• Người đang theo học từ bậc phổ thông đến đại học, không có thu nhập hoặc thu nhập bình quân hàng tháng không vượt quá 1 triệu đồng.

Đối tượng phụ thuộc là vợ/chồng, cha/mẹ, hoặc người khác có quan hệ với người nộp thuế:

• Vợ hoặc chồng hợp pháp của người nộp thuế.

• Cha mẹ đẻ, cha mẹ vợ/chồng, hoặc cha mẹ nuôi theo quy định pháp luật.

• Anh chị em ruột, ông bà, cô dì chú bác ruột, cháu ruột, hoặc những người không có khả năng tự nuôi sống bản thân mà người nộp thuế đang trực tiếp nuôi dưỡng.

Các điều kiện bổ sung để được giảm trừ thuế thu nhập cá nhân:

• Đối với người phụ thuộc trong độ tuổi lao động, cần chứng minh tình trạng khuyết tật và không có khả năng lao động.

• Đối với người phụ thuộc ngoài độ tuổi lao động, thu nhập bình quân hàng tháng (nếu có) không được vượt quá 1 triệu đồng.

• Người nộp thuế phải hoàn thành thủ tục đăng ký thuế và được cấp mã số thuế cá nhân.

Cần lưu ý: Tùy từng trường hợp giảm trừ thuế thu nhập cá nhân cụ thể, cơ quan thuế có thể yêu cầu người nộp thuế cung cấp thêm các giấy tờ chứng minh khác để miễn trừ gia cảnh thuế thu nhập cá nhân theo quy định pháp luật.

4. Cách tính giảm trừ gia cảnh

Cách tính giảm trừ thuế thu nhập cá nhân tại Việt Nam được thực hiện như sau:

• Xác định thu nhập chịu thuế: Tính tổng thu nhập từ tiền lương, tiền công trong kỳ tính thuế.

• Giảm trừ bản thân: Trừ 11 triệu đồng/tháng cho bản thân người nộp thuế.

• Giảm trừ người phụ thuộc: Trừ thêm 4,4 triệu đồng/tháng cho mỗi người phụ thuộc đã đăng ký.

4.1. Nguyên tắc cần tuân thủ khi tính giảm trừ gia cảnh

Để giảm trừ thuế thu nhập cá nhân gia cảnh bạn cần tuân thủ đúng theo các nguyên tắc dưới đây:

• Giảm trừ thuế thu nhập cá nhân cho bản thân người nộp thuế:

  • Cá nhân cư trú được hưởng quyền lợi giảm trừ một cách tự động.

  • Trường hợp cá nhân có nhiều nguồn thu nhập, việc giảm trừ chỉ được áp dụng một lần tại một địa điểm duy nhất.

  • Đối với người nước ngoài, quyền lợi giảm trừ được tính từ thời điểm bắt đầu hoạt động lao động tại Việt Nam.

  • Trong trường hợp chưa được hưởng đủ 12 tháng giảm trừ trong năm tính thuế, người nộp thuế sẽ được giảm trừ phần còn lại khi thực hiện quyết toán thuế.

• Giảm trừ thuế thu nhập cá nhân cho người phụ thuộc:

  • Điều kiện tiên quyết để được giảm trừ là người nộp thuế đã hoàn thành thủ tục đăng ký thuế và người phụ thuộc đã được cấp mã số thuế.

  • Sau khi đăng ký, người phụ thuộc sẽ được hưởng quyền lợi giảm trừ tạm thời trong năm tính thuế.

  • Nếu chưa được giảm trừ, quyền lợi này sẽ được tính từ tháng phát sinh nghĩa vụ nuôi dưỡng khi người nộp thuế tiến hành quyết toán thuế.

  • Mỗi người phụ thuộc chỉ được áp dụng giảm trừ một lần cho một người nộp thuế duy nhất.

Công thức tính thu nhập chịu thuế sau khi giảm trừ gia cảnh:

Thu nhập chịu thuế = Tổng thu nhập - (Giảm trừ cho bản thân + Giảm trừ cho người phụ thuộc)

Ví dụ minh họa các trường hợp giảm trừ thuế thu nhập cá nhân:

Giả sử tổng thu nhập hàng tháng của một cá nhân là 15 triệu đồng và cá nhân này có một người phụ thuộc hợp lệ.

Thu nhập chịu thuế = 15.000.000 đồng - (11.000.000 đồng + 4.400.000 đồng) = -400.000 đồng

=> Theo bảng thuế suất thuế thu nhập cá nhân hiện hành, thu nhập chịu thuế của cá nhân này là 0 đồng.

4.2. Giảm trừ gia cảnh thuế TNCN được tối đa bao nhiêu người?

Pháp luật Việt Nam không giới hạn số lượng người phụ thuộc mà một cá nhân nộp thuế có thể đăng ký giảm trừ gia cảnh, tạo điều kiện để người nộp thuế được hỗ trợ tốt nhất về mặt tài chính khi có trách nhiệm chăm sóc, nuôi dưỡng nhiều người thân. Điều quan trọng cần lưu ý là mỗi người phụ thuộc chỉ được áp dụng giảm trừ cho một cá nhân nộp thuế duy nhất trong một năm tính thuế.

Ví dụ: Một cá nhân có mẹ già neo đơn và hai con nhỏ đều thuộc diện được giảm trừ gia cảnh hoàn toàn có thể đăng ký giảm trừ cho cả ba người thân này mà không bị giới hạn bởi bất kỳ quy định nào. Tuy nhiên, nếu vợ/chồng của cá nhân này cũng có thu nhập chịu thuế, hai bên cần thống nhất và quyết định cá nhân nào sẽ được áp dụng giảm trừ cho các đối tượng phụ thuộc trên. Điều này đảm bảo tuân thủ quy định mỗi người phụ thuộc chỉ được tính giảm trừ một lần, tránh tình trạng trùng lặp và vi phạm pháp luật về thuế.

Quy định này thể hiện sự linh hoạt và tính nhân văn trong hệ thống thuế của Việt Nam, đồng thời đảm bảo sự công bằng và chính xác trong việc tính toán thuế thu nhập cá nhân.

Xem thêm: Chi Tiết Cách Đăng Ký Người Phụ Thuộc Giảm Trừ Gia Cảnh Theo Quy Định Mới Nhất

5. Quy trình và các thủ tục để được giảm trừ gia cảnh

Thủ tục xin giảm trừ gia cảnh tại Việt Nam được thực hiện theo quy trình sau:

• Hoàn thiện đơn xin giảm trừ thuế thu nhập cá nhân: Người nộp thuế điền đầy đủ và chính xác các thông tin cá nhân, thông tin người phụ thuộc và các khoản giảm trừ gia cảnh mong muốn vào mẫu đơn quy định của cơ quan thuế.

• Tập hợp hồ sơ chứng từ: Hồ sơ giảm trừ thuế thu nhập cá nhân bao gồm:

  • Tờ khai đăng ký người phụ thuộc giảm trừ gia cảnh theo mẫu.

  • Bản sao giấy tờ tùy thân (CMND/CCCD/hộ chiếu/giấy khai sinh) của người nộp thuế và người phụ thuộc.

  • Chứng từ chứng minh tình trạng phụ thuộc của người phụ thuộc (tùy theo từng trường hợp cụ thể).

  • Giấy xác nhận tình trạng nuôi dưỡng từ UBND cấp xã (nếu người phụ thuộc do người nộp thuế trực tiếp nuôi dưỡng).

  • Các giấy tờ khác liên quan đến quan hệ phụ thuộc hoặc tình trạng đặc biệt của người phụ thuộc (nếu có).

• Nộp hồ sơ: Hồ sơ đầy đủ, hợp lệ được nộp trực tiếp tại cơ quan thuế hoặc thông qua các kênh điện tử do cơ quan thuế cung cấp.

• Xác nhận và cấp mã số thuế: Cơ quan thuế sẽ tiến hành xác minh tính chính xác của hồ sơ giảm trừ thuế thu nhập cá nhân, thông tin khai báo. Nếu hồ sơ hợp lệ, cơ quan thuế sẽ cấp mã số thuế cho người phụ thuộc (nếu người phụ thuộc chưa có mã số thuế) và thông báo kết quả đến người nộp thuế.

Trên đây là những hướng dẫn chi tiết về các khoản giảm trừ thuế thu nhập cá nhân mà bạn cần nắm rõ. Việc hiểu và áp dụng đúng các quy định này không chỉ giúp bạn giảm bớt gánh nặng thuế, mà còn thể hiện trách nhiệm của bạn trong việc đóng góp cho ngân sách quốc gia. Hãy luôn cập nhật những thay đổi mới nhất trong chính sách thuế để đảm bảo quyền lợi của mình và tuân thủ pháp luật.