Giấy khai sinh là gì? Thông tin cần nhớ về loại giấy tờ quan trọng này

1. Giấy khai sinh là gì?

Trước hết, ta cần tìm hiểu xem khái niệm chính xác giấy khai sinh là gì. Dựa trên quy định theo khoản 6 Điều 4 Luật Hộ tịch năm 2014, giấy khai sinh được cấp bởi cơ quan nhà nước có thẩm quyền khi thực hiện thủ tục đăng ký khai sinh. Giấy khai sinh ghi nhận thông tin cá nhân cơ bản của người được đăng ký khai sinh.

Theo điều 6 Nghị định 123/2015/NĐ-CP quy định giá trị pháp lý của giấy khai sinh như sau: Giấy khai sinh là giấy tờ hộ tịch gốc và các hồ sơ, giấy tờ cá nhân phải phù hợp với thông tin trên giấy khai sinh. Nếu có sự khác biệt, cơ quan quản lý hồ sơ phải điều chỉnh để khớp với giấy khai sinh.

1.1. Mẫu giấy khai sinh mới nhất

Hiện tại, mẫu giấy khai sinh bản chính và bản sao mới nhất hiện hành được ban hành theo Thông tư 04/2020/TT-BTP do Bộ Tư pháp quy định và chịu trách nhiệm in ấn, phát hành.

• Mẫu giấy khai sinh bản chính:

• Mẫu giấy khai sinh bản sao:

2. Tại sao giấy khai sinh quan trọng?

Khi đã hiểu được giấy khai sinh là gì, chắc hẳn ta sẽ nhận ra loại giấy tờ này đóng vai trò quan trọng trong nhiều khía cạnh của cuộc sống. Cụ thể sẽ gồm những lý do sau:

• Chứng nhận danh tính: Giấy khai sinh xác định danh tính của một cá nhân bao gồm họ tên, giới tính, ngày tháng năm sinh, nơi sinh, quốc tịch, và dân tộc. Đây là tài liệu chính thức đầu tiên chứng minh sự tồn tại và nhận dạng của một người. Nó được sử dụng để thực hiện các giao dịch quan trọng như mở tài khoản ngân hàng, mua nhà, xin việc làm,...

• Hưởng các quyền lợi xã hội: Giấy khai sinh là điều kiện cần thiết để công dân có quyền tham gia vào các hoạt động xã hội và hưởng các quyền lợi như trợ cấp, học bổng hay các BHYT, BHXH,...

• Thực thi các thủ tục hành chính: Giấy khai sinh đóng vai trò quan trọng trong việc thực hiện các thủ tục hành chính, cụ thể như làm hộ chiếu, thẻ căn cước công dân, đăng ký kết hôn, thừa kế tài sản,...

3. Ai chịu trách nhiệm làm giấy khai sinh?

Ai chịu trách nhiệm làm giấy khai sinh là thắc mắc song song với câu hỏi giấy khai sinh là gì. Theo quy định điều 15 Luật hộ tịch 2014, trách nhiệm làm giấy khai sinh thuộc về:

• Bố hoặc mẹ của trẻ: Trường hợp sinh con tại cơ sở y tế thì do cơ sở y tế cung cấp Giấy chứng sinh. Cha mẹ sẽ sử dụng giấy này làm căn cứ để đăng ký khai sinh cho con mình.

• Thủ trưởng cơ quan, tổ chức nơi cha mẹ đang công tác: Trường hợp cha mẹ đang công tác hoặc học tập xa địa phương thì do cơ quan, tổ chức nơi cha mẹ đang công tác hoặc học tập lập hồ sơ và trình báo với UBND xã/phường nơi đăng ký thường trú của cha mẹ hoặc nơi mẹ sinh con.

• Người được ủy quyền: Cha mẹ có thể ủy quyền cho người khác làm thủ tục khai sinh cho con như ông bà, người thân trong gia đình, họ hàng. Trong trường hợp bất khả kháng, các tổ chức, cá nhân đang chăm sóc trẻ có trách nhiệm hoàn thành thủ tục này.

4. Hồ sơ cần thiết để làm giấy khai sinh

Song song với việc nắm rõ bản chất của giấy khai sinh là gì, việc tìm hiểu về các hồ sơ cần thiết để hoàn thành thủ tục đăng ký khai sinh cũng là điều quan trọng. Một số giấy tờ có thể kể đến bao gồm:

4.1. Hồ sơ phải xuất trình

• Hộ chiếu, chứng minh nhân dân, thẻ căn cước công dân hoặc giấy tờ có dán ảnh và thông tin cá nhân do cơ quan có thẩm quyền cấp, còn giá trị sử dụng.

• Giấy tờ chứng minh nơi cư trú để xác định thẩm quyền đăng ký khai sinh; nếu cha mẹ đã đăng ký kết hôn, cần xuất trình giấy chứng nhận kết hôn.

• Nếu nộp hồ sơ qua bưu chính, cần gửi kèm bản sao có chứng thực các giấy tờ trên.

4.2. Hồ sơ phải nộp

• Tờ khai đăng ký khai sinh theo mẫu tại Thông tư 04/2020/TT-BTP.

• Bản chính giấy chứng sinh; nếu không có, nộp văn bản của người làm chứng hoặc giấy cam đoan về việc sinh.

• Trường hợp trẻ bị bỏ rơi, cần có biên bản của đại diện có thẩm quyền lập.

• Trường hợp sinh ra do mang thai hộ, cần có văn bản xác nhận của cơ sở y tế thực hiện kỹ thuật hỗ trợ sinh sản.

5. Thời gian và địa điểm làm giấy khai sinh

Khi đề cập đến giấy khai sinh là gì, thời gian và địa điểm để nộp loại giấy này cũng được nhiều người quan tâm đến.

Theo quy định của pháp luật, cha mẹ có nghĩa vụ khai sinh cho con trong vòng 60 ngày sau khi sinh. Trong trường hợp cha mẹ không thể trực tiếp thực hiện thủ tục khai sinh cho con, ông bà hoặc người thân có thể thay thế để hoàn thành thủ tục này. Điều này thể hiện sự quan tâm của pháp luật đối với quyền lợi của trẻ em, đảm bảo mọi trẻ em đều được khai sinh và hưởng đầy đủ các quyền lợi hợp pháp.

Cha mẹ hoặc người giám hộ nộp hồ sơ đăng ký khai sinh tại Ủy ban nhân dân cấp xã nơi cư trú của cha hoặc mẹ. Trong trường hợp trẻ khai sinh có yếu tố nước ngoài, hồ sơ sẽ được nộp tại Ủy ban nhân dân cấp huyện nơi cư trú của cha hoặc mẹ.

6. Quy trình làm giấy khai sinh

Quy trình làm giấy khai sinh là gì? Bao gồm những bước nào? Theo quy định mới nhất, để khai sinh cho trẻ, bạn cần thực hiện các bước sau:

• Bước 1 - Nộp hồ sơ: Cha mẹ hoặc người được ủy quyền tiến hành nộp hồ sơ tại cơ quan có thẩm quyền (nên mang theo bản gốc các giấy tờ để đối chiếu). Trong trường hợp không thể đến trực tiếp, có thể gửi hồ sơ qua hệ thống bưu chính hoặc đăng ký trực tuyến qua cổng dịch vụ công tỉnh/quốc gia (nếu địa phương có dịch vụ này).

• Bước 2 - Thẩm tra hồ sơ: Cơ quan có thẩm quyền thẩm tra hồ sơ và yêu cầu bổ sung nếu thiếu.

• Bước 3 - Cấp giấy khai sinh: Sau khi hồ sơ đầy đủ và đúng quy định, cơ quan có thẩm quyền sẽ ghi thông tin nhận cha, mẹ, con vào Sổ đăng ký khai sinh. Đồng thời, thủ tục này còn giúp cá nhân được đăng ký khai sinh có được Số định danh cá nhân cho riêng mình và đồng thời cấp giấy khai sinh cho cha mẹ hoặc người được ủy quyền.

Xem thêm: Tất tần tật về hợp đồng bảo hiểm nhân thọ

7. Nội dung đăng ký khai sinh

Nội dung đăng ký bao gồm bao gồm thông tin cơ bản về cá nhân như: họ tên, giới tính, ngày tháng năm sinh, nơi sinh, quê quán, dân tộc, quốc tịch và số định danh cá nhân của người được đăng ký khai sinh.

Nó cũng bao gồm thông tin của cha mẹ như: họ tên, năm sinh, dân tộc, quốc tịch, nơi cư trú. Ngoài ra, hồ sơ đăng ký khai sinh còn phải đi kèm các giấy tờ hợp lệ như giấy chứng sinh, giấy tờ chứng minh nhân dân hoặc hộ chiếu của người đăng ký và cha mẹ (nếu có), và các giấy tờ khác có liên quan tùy theo từng trường hợp cụ thể.

8. Một số câu hỏi liên quan đến giấy khai sinh là gì

Ngoài việc tìm hiểu giấy khai sinh là gì, mọi người cũng có nhiều thắc mắc xung quanh đến tính chất của loại giấy tờ này. Hãy cùng tìm hiểu và đưa ra những giải đáp chính xác sau đây.

8.1. Có bắt buộc làm giấy khai sinh?

Như đã chia sẻ ở trên, cha mẹ hoặc người giám hộ hợp pháp có trách nhiệm hoàn tất thủ tục đăng ký khai sinh cho trẻ em trong thời hạn tối đa 60 ngày sau khi trẻ chào đời. Việc đăng ký này là bắt buộc và cần được thực hiện đúng thời hạn để đảm bảo các quyền lợi pháp lý cho trẻ, như quyền được công nhận quốc tịch, quyền học hành và các quyền lợi công dân khác. Do đó, cha mẹ nên nộp hồ sơ sớm để tránh bị chậm trễ.

8.2. Bị mất giấy khai sinh có sao không?

Mất giấy khai sinh có thể dẫn đến nhiều phức tạp do đây là văn bản pháp lý quan trọng xác nhận sự ra đời và thông tin cá nhân cơ bản. Giấy khai sinh thường được yêu cầu trong nhiều thủ tục hành chính. Vì vậy, việc giữ gìn cẩn thận các loại giấy tờ này là vô cùng cần thiết.

8.3. Có thể làm lại giấy khai sinh không?

Bạn có thể thực hiện làm lại giấy khai sinh khi bị mất hoặc hỏng. Khi làm mất bản gốc, nhiều trường hợp bạn chỉ được cấp bản sao trích lục. Thủ tục đăng ký lại khai sinh mất nhiều thời gian hơn so với đăng ký khai sinh lần đầu, thường mất khoảng 5 ngày làm việc. Thậm chí có thể kéo dài từ 5-8 ngày nếu bạn đăng ký lại tại cơ quan có thẩm quyền khác với chỗ ban đầu.

8.4. Đăng ký giấy khai sinh có tốn tiền không?

Theo quy định của pháp luật Việt Nam, việc đăng ký khai sinh không tốn phí. Cụ thể, theo Luật Hộ tịch 2014 và các văn bản hướng dẫn thi hành, việc đăng ký khai sinh lần đầu được miễn lệ phí.

Tuy nhiên, nếu bạn đăng ký lại khai sinh hoặc cấp bản sao trích lục giấy khai sinh, có thể sẽ phải trả một khoản lệ phí nhỏ tùy theo địa phương. Thông thường, mức phí này không quá cao.

Xem thêm: Hộ khẩu thường trú là gì? Xác định chuẩn theo quy định mới nhất

8.5. Mấy ngày sẽ nhận được giấy khai sinh?

Tùy theo quy định của từng địa phương, thời gian nhận giấy khai sinh có thể khác nhau. Tuy nhiên, thông thường, cha mẹ sẽ nhận được giấy khai sinh trong vòng 3-5 ngày làm việc kể từ ngày nộp đầy đủ hồ sơ hợp lệ.

8.6. Làm giấy khai sinh muộn có bị phạt không?

Bạn nên tranh thủ hoàn tất thủ tục đăng ký khai sinh cho trẻ trong vòng 60 ngày sau khi sinh. Vi phạm quy định này có thể bị phạt tùy vào mức độ khác nhau. Tuy nhiên hiện nay, pháp luật chủ yếu tập trung vào việc khuyến khích và nhắc nhở hơn là xử phạt nặng.

Hiểu rõ về tầm quan trọng của giấy khai sinh là gì chính là nền tảng đảm bảo quyền lợi pháp lý và hành chính cho trẻ. Cha mẹ và người giám hộ cần nắm rõ quy trình, thủ tục để thực hiện đăng ký khai sinh một cách đúng đắn và kịp thời. Hãy luôn thực hiện đúng các quy định pháp luật để đảm bảo quyền lợi tốt nhất cho con em mình.