Mách bạn công thức tính tỷ lệ phần trăm chuẩn chỉnh và cực dễ hiểu

Đóng góp bởi:   Johan Đức Lê
Thứ Bảy, 23/03/2024 15:00:00 +07:00
Công thức tính tỷ lệ phần trăm là một phần kiến thức toán học mà bất kỳ học sinh, hay người đi làm đều sẽ phải ứng dụng trong quá trình học tập và làm việc. Tuy nhiên, hiện nay hầu hết mọi con số đều ứng dụng phần trăm nên có rất nhiều công thức tính khác nhau. Vậy nên, bài viết ngày hôm nay job3s sẽ tổng hợp tất tần tật những công thức tính tỷ lệ phần trăm và hướng dẫn một cách dễ hiểu nhất cho bạn nhé!

1. Tỉ số phần trăm là gì?

Tỉ số phần trăm của hai số được biết đến chính là kết quả của phép chia a/b hoặc a : b. Trong đó b khác 0 và quy mẫu số b về thành số 100.

Tỉ số phần trăm là gì
Tỉ số phần trăm là gì?


Ví dụ: 50% tương đương với 50/100 x 100%. Đọc là "năm mươi phần trăm".
Tỉ số phần trăm được áp dụng để biểu thị mức độ lớn tương đối của 1 phần này khi so với 1 phần khác nào đó.

Xem thêm: Cách Để Xem Số Điện Thoại Của Mình Cho Tất Cả Các Loại Mạng Viettel, Mobi, Vina,...

2. Ý nghĩa công thức tính tỷ lệ phần trăm

Tỉ số phần trăm là một phần trăm được biểu thị dưới dạng phân số với mẫu số bằng 100. Ký hiệu (%) được đọc là "phần trăm". Ví dụ: 100% được đọc là "một trăm phần trăm".
Tỉ số phần trăm được sử dụng để đánh giá sự tương đối của một phần này so với một phần khác. Nói một cách đơn giản, nó thường dùng để chỉ ra phần bao nhiêu phần trăm của một cái này so với một cái khác. Ví dụ: Bạn có 100.000 đồng và sau khi nhận thêm lãi là 5.000 đồng, tổng số tiền trở thành 105.000 đồng. Trong trường hợp này, phần trăm lãi thêm được tính là 5.000/100.000 = 0.05 x 100% = 5% của số tiền ban đầu.

Ý nghĩa công thức tính tỷ lệ phần trăm
Ý nghĩa công thức tính tỷ lệ phần trăm

3. Các công thức tính tỷ lệ phần trăm được ứng dụng phổ biến

Chuyên gia công nghệ của chúng tôi sẽ mách bạn 8 công thức tính tỷ lệ phần trăm được ứng dụng nhiều nhất trong đời sống hiện nay:

3.1. Công thức tính tỷ lệ phần trăm của một số

Trong toán học, tỉ số phần trăm là tỷ lệ được biểu thị dưới dạng phân số với mẫu số luôn bằng 100. Ngoài ra, tỉ số phần trăm cũng được biểu diễn dưới dạng ký hiệu % như 1%, 5%, 10%,... Điều đặc biệt là tỉ số phần trăm không có đơn vị đo lường.

Thường thấy phần trăm được sử dụng để chỉ ra mức độ hoặc độ lớn của một lượng so với một lượng khác. Ví dụ, giả sử một lớp học có 30 học sinh, trong đó có 15 học sinh là nữ, khi đó ta có thể nói rằng số học sinh nữ chiếm 50% trong tổng số học sinh.
Để hiểu rõ hơn về cách tính phần trăm của một số:

  • Tính phần trăm khi biết tổng thể: Khi bạn biết tổng số lượng (a) và tổng thể (b), bạn có thể tính phần trăm như sau: (a/b)*100 (%). Ví dụ, trong một hộp bi có 20 viên và trong số đó có 5 viên bi màu xanh. Để tính phần trăm viên bi màu xanh, ta thực hiện phép tính: (5/20)*100 (%).
  • Tính phần trăm khi không biết tổng thể: Khi bạn chỉ biết số lượng (a) và một số khác (b), bạn có thể tính phần trăm như sau: a/(a+b))*100 hoặc b/(a+b))*100 (%).
Công thức tính tỷ lệ phần trăm của một số
Công thức tính tỷ lệ phần trăm của một số

Ví dụ, trong một hộp có 10 cái bánh và 5 cái kẹo. Để tính phần trăm cái bánh trong hộp, ta cần tính tổng số lượng trong hộp trước đó rồi thực hiện phép tính: (10/(10+5))*100. Tương tự, để tính phần trăm cái kẹo trong hộp, ta sử dụng công thức: (5/(10+5))*100 (%) hoặc 100 - phần trăm cái bánh.

3.2. Công thức tính tỷ lệ phần trăm của hai số

Công thức tính tỷ lệ phần trăm của 2 số a và b là lấy số a chia cho số b và sau đó nhân với 100. Kết quả được ghi ký hiệu phần trăm (%) ở sau.
Công thức cụ thể: (a : b) x 100 = (a/b) x 100 (%)
Ví dụ: Trong một giỏ xoài, trong đó có 5 quả xoài chín và 17 quả xoài xanh. Hỏi tỉ số phần trăm của quả xoài chín so với tổng số xoài xanh trong giỏi là bao nhiêu?
Trả lời: Tỉ số phần trăm của các xoài chín so với tổng số xoài vàng là:
(5 : 22) x 100 = 22.72% quả xoài chín so với tổng số xoài xanh trong rổ.

Công thức tính tỷ lệ phần trăm của 2 số a và b
Công thức tính tỷ lệ phần trăm của 2 số a và b

3.3. Công thức tính tỷ lệ phần trăm tăng trưởng

Công thức tính tỷ lệ phần trăm tăng trưởng là một khái niệm quan trọng trong lĩnh vực kinh tế để đo lường mức độ tăng trưởng của một doanh nghiệp trong khoảng thời gian cụ thể. Công thức:
Phần trăm tăng trưởng = ((doanh thu năm cần tính - doanh thu năm trước) / doanh thu năm trước) x 100.
Áp dụng vào ví dụ của một quán cà phê: Phần trăm tăng trưởng = ((4 - 2) / 2) x 100 = 100%.
Điều này cho thấy rằng quán cà phê trong năm 2023 đã tăng trưởng 100% so với năm 2022.

Công thức tính tỷ lệ phần trăm tăng trưởng
Công thức tính tỷ lệ phần trăm tăng trưởng

3.4. Công thức tính tỷ lệ phần trăm của một tổng

Công thức tính tỷ lệ phần trăm của một tổng là một công cụ quan trọng và phổ biến được sử dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau.
Công thức: Giả sử a là số lượng sản phẩm cần xác định và (a+b) là tổng số sản phẩm. Công thức sẽ là a/(a+b) x 100.
Ví dụ: Số lượng áo có trong tổng số quần và áo là: (30 / (30 + 50)) x 100 = 37,5%. Điều này có nghĩa là trong tổng số áo và quần, số lượng áo chiếm 37,5%.

Công thức tính tỷ lệ phần trăm của một tổng
Công thức tính tỷ lệ phần trăm của một tổng

Xem thêm: Cách Đổi Ngày Sinh Trên Tiktok Khi Chưa Đủ Tuổi Update Phiên Bản Mới Nhất 2024

3.5. Công thức tính tỷ lệ phần trăm lương

Công thức tính tỷ lệ phần trăm lương, ta sử dụng công thức: chuyển số thập phân thành dạng phần trăm bằng cách nhân với 100. Ví dụ: 0,15 x 100 = 15%.

Nếu mức lương hàng tháng ban đầu của bạn là 20.000.000 VND và bạn được tăng lương thêm 15%, tức là từ mức lương cũ là 17.000.000 VND. Đây là tỷ lệ lương bạn được tăng thêm. Để tính toán số tiền lương một cách chính xác và đảm bảo trả lương đúng thời hạn quy định, bạn có thể sử dụng bảng chấm công và áp dụng công thức sau:
“Tiền lương tháng = (số tiền lương chính + trợ cấp, phụ cấp nếu có) / số ngày làm thực tế”

Công thức tính tỷ lệ phần trăm lương
Công thức tính tỷ lệ phần trăm lương

3.6. Công thức tính tỷ lệ phần trăm tăng/giảm giá tiền

Công thức tính tỷ lệ phần trăm giảm giá:
Số tiền được giảm = (% được giảm * giá ban đầu) / 100
Ví dụ: Một chiếc ipad có giá ban đầu là 10.000.000 VND và được giảm giá 20%. Lúc này, số tiền được giảm khi mua ipad đó là: (20 * 10,000,000) / 100 = 2,000,000 VND.

Công thức tính tỷ lệ phần trăm tăng giá:
Số tiền tăng thêm = (% tăng * giá ban đầu) / 100
Ví dụ: Một kg đường có giá là 15,000 VND. Do dịch Covid kéo dài, giá đường tăng lên 12%. Số tiền tăng thêm là: (12 * 15,000) / 100 = 1,800 VND.

Công thức tính tỷ lệ phần trăm tăng/giảm giá tiền
Công thức tính tỷ lệ phần trăm tăng/giảm giá tiền

3.7. Công thức tính tỷ lệ phần trăm lượng công việc hoàn thành

Công thức tính tỷ lệ phần trăm hoàn thành công việc được sử dụng để đánh giá mức độ hoàn thành công việc so với số lượng công việc đã được giao và số lượng công việc cần hoàn thành.
Công thức: (số công việc đã hoàn thành x / số công việc phải hoàn thành y) * 100
Ví dụ: Một người thợ may được giao nhiệm vụ may 50 cái quần trong một tháng, và cô ấy đã may được 25 cái. Vậy mức độ hoàn thành công việc của cô ấy sẽ là: (25/50)*100 = 50%.

Công thức tính tỷ lệ phần trăm lượng công việc hoàn thành
Công thức tính tỷ lệ phần trăm lượng công việc hoàn thành

3.8. Công thức tính tỷ lệ phần trăm khuyến mãi

Công thức tính tỷ lệ phần trăm khuyến mãi, bạn có thể sử dụng công thức:
Số tiền được giảm giá = (phần trăm khuyến mãi x giá tiền ban đầu) / 100.
Áp dụng vào ví dụ của chiếc điện thoại: Số tiền được giảm giá = (20 x 9,000,000) / 100 = 1,800,000 VND. Điều này có nghĩa là bạn sẽ được giảm 1,800,000 VND khi mua chiếc điện thoại này vào dịp lễ với mức giảm giá là 20%.

Công thức tính tỷ lệ phần trăm khuyến mãi
Công thức tính tỷ lệ phần trăm khuyến mãi

4.Công thức tính tỷ lệ phần trăm trong Excel đúng chuẩn

Hiện nay, việc tính toán tỷ lệ phần trăm được áp dụng vào nhiều lĩnh vực, hầu hết mọi người sẽ chọn Excel là công cụ để tính hiệu quả nhất. Hãy tiếp tục cùng job3s tham khảo các công thức tính tỷ lệ phần trăm bằng Excel dưới đây nhé!

4.1. Công thức tính tỷ lệ phần trăm trong tổng số

Để dễ hình dung, chuyên gia công nghệ của job3s sẽ đưa ra cách hướng dẫn nhanh và cách hướng dẫn chi tiết để bạn tiện thực hiện theo nhé!

  • Hướng dẫn nhanh

Đôi khi, bạn chỉ cần tính phần trăm cơ bản trong tổng số, bạn chỉ cần sử dụng công thức đơn giản dưới đây:
Tỷ lệ phần trăm = (Giá trị số để tính phần trăm / Tổng giá trị) * 100
Ví dụ, nếu bạn muốn tính phần trăm của 25 trong tổng số 200, công thức sẽ là:
= (25 / 200) * 100 = 12.5%

Công thức tính tỷ lệ phần trăm trong Excel đúng chuẩn
Công thức tính tỷ lệ phần trăm trong Excel đúng chuẩn
  • Hướng dẫn chi tiết

Bạn mở Excel và làm theo các bước sau:

  • Bước 1: Nhập giá trị mà bạn muốn tính phần trăm vào một ô trong Excel.
  • Bước 2: Nhập con số tổng giá trị vào ô khác.
  • Bước 3: Dùng công thức = (Giá trị muốn tính phần trăm / Tổng giá trị) * 100. Nhấn F4, Excel sẽ tự động tính phần trăm và hiển thị kết quả.
Công thức tính tỷ lệ phần trăm trong Excel đúng chuẩn
Công thức tính tỷ lệ phần trăm trong Excel đúng chuẩn

4.2. Công thức tính tỷ lệ phần trăm thay đổi

Công thức tính tỷ lệ phần trăm được tính như sau:

  • Hướng dẫn nhanh

Phần trăm = ((Giá trị mới - Giá trị cũ) / Giá trị cũ) * 100

  • Hướng dẫn chi tiết

Bạn mở Excel và làm theo các bước sau:

  • Bước 1: Nhập giá trị cũ vào một ô
  • Bước 2: Nhập giá trị mới vào một ô khác.
  • Bước 3: Dùng công thức = ((Giá trị mới - Giá trị cũ) / Giá trị cũ) * 100. Excel sẽ tự động và đưa ra kết quả.
 Công thức tính tỷ lệ phần trăm thay đổi
Công thức tính tỷ lệ phần trăm thay đổi

5. Công thức tính tỷ lệ phần trăm được ứng dụng quan trọng trong đời sống như thế nào?

Công thức tính tỷ lệ phần trăm có nhiều ứng dụng quan trọng trong đời sống và các lĩnh vực khác nhau. Dưới đây là một số tính ứng dụng phổ biến nhất hiện nay:

5.1. Tính phần trăm tăng/giảm

Phần trăm thường được áp dụng để tính sự tăng/giảm trong một giá trị so với tổng giá trị. Điều này thường áp dụng trong tài chính (ví dụ: lãi suất tăng/giảm), thương mại (ví dụ: giảm giá sản phẩm), thống kê (ví dụ: tỉ lệ thất nghiệp), và kinh doanh (ví dụ: doanh số bán hàng).

Tính phần trăm tăng/giảm
Tính phần trăm tăng/giảm

5.2. Tính phần trăm tỷ lệ

Công thức tính tỷ lệ phần trăm cũng được sử dụng để tính toán tỷ lệ giữa một phần và toàn bộ. Ví dụ, trong lĩnh vực xã hội, phần trăm có thể sử dụng để đo lường tỷ lệ dân số, tỷ lệ khối lượng cơ thể (ví dụ: chỉ số cân nặng cơ thể), hay tỷ lệ thu nhập trên tổng thu nhập của một nhóm.

Tính phần trăm tỷ lệ
Tính phần trăm tỷ lệ

5.3. Tính phần trăm trong thống kê

Trong thống kê, phần trăm được sử dụng để biểu thị phân phối dữ liệu trong một tập hợp. Nó giúp đánh giá sự tương quan và phân tích các biến số trong mẫu. Ví dụ, trong phân tích dữ liệu khảo sát, phần trăm thường được sử dụng để mô tả phân phối các câu trả lời cho một câu hỏi.

Tính phần trăm trong thống kê
Tính phần trăm trong thống kê

5.4. Tính phần trăm trong y tế

Phần trăm cũng được sử dụng trong y tế để biểu thị tỷ lệ một nhóm người mắc phải một bệnh nào đó so với tổng dân số. Nó cũng có thể được sử dụng để mô tả hiệu quả của một phương pháp điều trị hoặc can thiệp y tế.

Tính phần trăm trong y tế
Tính phần trăm trong y tế

5.5. Tính phần trăm trong hóa học

Công thức tính tỷ lệ phần trăm hóa học biểu thị thành phần % của một chất có trong hỗn hợp đó. Hoặc phần trăm khối lượng của một chất có trong hợp chất. Điều này có thể được sử dụng để tính toán phản ứng hoá học và đánh giá độ tinh khiết của mẫu.

Chắc chắn mọi việc sẽ trở nên dễ thực hiện hơn nếu bạn nắm rõ các công thức tính tỷ lệ phần trăm mà job3s đã liệt kê trên. Hy vọng bài viết sẽ thực sự giúp ích cho bạn trong việc tính toán nhé!

Bài viết liên quan

Mẫu CV hot theo ngành nghề

Back to top

Job3s có thể giúp gì cho bạn?
chat