Giải mã toàn diện quẻ số 18: Sự thối nát và cơ hội tìm ra hướng mới

1. Quẻ số 18 - Sơn Phong Cổ là gì?

Quẻ số 18 trong Kinh Dịch, được biết đến với tên gọi Quẻ Sơn Phong Cổ hoặc đồ hình: ||::|, được đặc trưng bởi

• Nội quái là ☴ (:|| 巽 xun4), còn được gọi là Tốn hoặc Gió (風),

• Ngoại quái là ☶ (::| 艮 gen4), còn được biết đến là Cấn hay Núi (山).

Cộng hưởng giữa Tốn và Cấn một điều đúng đắn khi tạo ra một bức tranh biểu tượng của sự biến động và tâm trạng không định của trạng thái.

2. Luận giải ý nghĩa Quẻ số 18 - Sơn Phong Cổ

Quẻ số 18 - Sơn Phong Cổ đưa chúng ta đến với khung cảnh của sự thối nát, nhơ nhuốc và hoang tàn, nơi sức mạnh của Cấn tức núi và Tốn tức gió tương tác. Hình ảnh gió không thể vượt qua núi, khiến mọi thứ dần trở nên rối rắm và thối rữa. Qua những biểu tượng này, Sơn Phong Cổ truyền đạt ý nghĩa rằng, xung quanh bạn đang tồn tại nhiều thách thức, vấn đề phức tạp chưa có lời giải.

2.1. Thoán Từ

Cổ, nguyên, hanh, lợi thiệp đại xuyên (蠱，元，亨，利 涉 大 川)

Tiên giáp tam nhật (先 甲 三 日)

Hậu giáp tam nhật (后 甲 三 日)

"Họa hề, Phúc chi sở ỷ; Phúc hề, Họa chi sở phục" (Ồ! Trong cuộc sống này, những tình huống khó khăn thường không xuất hiện trong những thời kỳ rối bời mà lại thường dễ xảy ra khi mọi thứ trong tình trạng bình yên!) là lời khẳng định từ Khổng Từ ở trước thập kỷ trước. Họa không chỉ nảy sinh trong những thời điểm khó khăn, thâm chí còn xuất hiện khi chúng ta đang thăng hoa trong những khoảnh khắc hạnh phúc tột bậc mà khi ta lãng quên nó! Cổ, là nơi mà tai họa có thể chấm dứt và may mắn sẽ đến nếu biết lựa chọn thái độ lạc quan để nhìn nhận.

Do đó, trong Hệ từ hạ truyện, chương 11 có đưa ra lời nhắn nhủ rằng: "Nguy giả sử bình, dị giả sử khuynh 危 者 使 平， 易 者 使 傾." Nghĩa là, nếu chúng ta biết cảnh báo trước và chuẩn bị cho những khó khăn, khi đối mặt với nguy hiểm, chúng ta sẽ có đủ sức mạnh để vượt qua; ngược lại, nếu chúng ta coi thường và lơ đãng, khi gặp tai nạn, chúng ta có thể sẽ không kịp thời đối mặt và bị đánh bại! "Cổ" và "nguyên hanh" là điều có thể thấy trong câu "Sinh, ư ưu hoạn" như vậy!

2.2. Thoán Truyện

Cổ: Cương thượng nhi nhu hạ, tốn nhi chỉ: Cổ (蠱 剛 上 而 柔 下，巽 而 止：蠱)

Quẻ Cổ, xuất phát từ hào Dương của quẻ Kiền, phát triển lên tới hào Thượng cửu, trong khi hào Âm của quẻ Khôn rơi xuống đáy tận chót quẻ, tạo nên hào Sơ lục, tạo ra sự cân bằng giữa sức mạnh và sự nhẫn nhục. Điều này được mô tả qua ngạn ngữ "Cương thượng nhi nhu hạ."

Tuy nhiên, để thành công, bạn cần phải đối mặt với thách thức của "Cổ hoại" và "Cổ loạn". Đây là những tình huống đòi hỏi giải pháp quyết liệt và sử dụng Cương đạo ngay lập tức, không thể chấp nhận sự mềm nhẫn nữa. Trong tình thế hỗn loạn, bạn có sẵn cơ hội để áp dụng Trị và Thái bình để tăng cường hiệu quả hơn. Đó chính là điều mà Thoán Truyện của quẻ số 18 muốn gửi đến bạn.

2.3. Đại Tượng

Sơn hạ hữu phong: Cổ (象 曰：山 下 有 風，蠱)

Quân tử dĩ chấn dân dục đức (君 子 以 振 民 育 德)

Thời kỳ cổ xưa, đạo đức đã chìm đắm trong sự suy đồi, và chúng ta cần phải hồi phục lại giá trị đạo đức. "Chấn" không chỉ làm sống lại mà còn xây dựng một phong trào mạnh mẽ về "chấn hưng đạo đức" - một sự thức tỉnh vô cùng quan trọng.

Theo lời dạy của Đức Phật: "Tự giác, giác tha", người thực hiện công việc "giác tha" cần trước hết là người "tự giác": "Tự tri giả minh, tự thắng giả cường!". Tuy nhiên, "đức độ" ở thời kỳ Cổ không chỉ là "đức" của hai yếu tố, mà phải là "đức" tốt nhất, theo cách mà Trang Tử đã mô tả, đó là Vương đức của Chân nhân.

Xem thêm: Luận Giải Quẻ Số 28: Rất Có Lợi Nếu Biết Áp Dụng Điều Này

2.4. Tiểu Tượng

2.4.1. Hào Sơ Lục

Cán phụ chi cổ, hữu tử, khảo vô cựu, lệ chung kiết

(初 六：幹 父 之 蠱，有 子，考 無 咎，厲 終 吉)

Tượng viết:

Cán phụ chi cổ, ý thừa khảo dã.

象 曰：幹 父 之 蠱，意 承 考 也。

"Cán phụ" đề cao việc thừa kế truyền thống công việc từ ông cha thời "Cổ hoại". Trong giai đoạn này, vai trò của người con là phải chấp nhận cán phụ, bám theo họ, vì Sơ hào vẫn còn nhỏ, thiếu kinh nghiệm so với cha ông. Đối với "Sơ âm và bất tài", bạn cần phải biết nghe theo bậc phụ huynh, không nên ỷ tài mà cứng đầu tự cao tự phụ, tránh rơi vào tình trạng hỏng hóc đại sự của cha ông.

Chữ "phụ và tử" không chỉ đơn thuần là cha con, mà còn bao gồm ý tuổi trẻ cần học hỏi theo kinh nghiệm của tuổi già. Không chỉ là cha mình, mà còn là thầy, sách vở của người xưa để lại, ghi chép những kinh nghiệm quý báu. Điều này nhấn mạnh rằng việc học hỏi không chỉ giới hạn trong phạm vi gia đình mà còn bao quát mọi nguồn lực tri thức xưa cũ như cách dẫn ý “Con phải nghe lời cha” như đã được kể trong Thoán truyện về Tử Sản dạy con là Thái Thúc.

2.4.2. Hào Cửu Nhị

Cán mẫu chi cổ, bất khả trinh (九 二：幹 母 之 蠱，不 可 貞)

Tượng viết:

Cán mẫu chi cổ, đắc trung đạo dã (象 曰：幹 母 之 蠱，得 中 道 也)

Cửu nhị, được mô tả như một biểu tượng của sự dương cương, nổi bật với tính đắc chính và đắc trưng. Ở tầng cao nhất, nó tương ứng với nguyên tắc Lục Ngũ, nơi yin và yang hòa quyện một cách hoàn hảo. Với sự thuộc về âm, Nhị thường được liên kết với hình ảnh của Mẹ.

Tính chất mạnh mẽ và quả quyết của Nhị có thể trở thành nguồn lực hỗ trợ quan trọng cho một bậc cao cấp như vương hầu, đặc biệt là khi thể hiện sự nhẹ nhàng và dễ chịu, điều mà Ngũ thường mang đến.

Chúng ta cũng không thể bỏ qua nguyên tắc quan trọng "cán mẫu chi cổ", nơi sức mạnh của lời nói nhẹ nhàng và duyên dáng được ưu tiên của quẻ số 18, tránh sử dụng ngôn từ mạnh mẽ quá mức, để không làm tổn thương tâm hồn nhạy cảm của "Mẹ" - biểu tượng của sự nhân ái và hòa hợp, liên kết mật thiết với hào Lục Ngũ thuộc Âm..

2.4.3. Hào Cửu Tam

Cán phụ chi cổ, tiểu hữu hối, vô đại cựu (九 三：幹 父 之 蠱，小 有 晦，無 大 咎)

Tượng viết:

Cán phụ chi cổ, chung vô cựu dã( 象 曰：幹 父 之 蠱 終 無 咎 也)

Hào Cửu Tam, một lần nữa, được mô tả như là một người mang đặc tính hào dương cương, hay còn gọi là quá cương vì sự kiên cường và động lực mạnh mẽ của mình. Tính "cương cư cương vị" đồng nghĩa với sự quá mạnh mẽ, và có thể do đó mà xuất hiện tính "cương táo" - nóng nảy và đôi khi khó kiểm soát. Tuy nhiên, với việc Tam nằm trong quẻ Tốn, thuận lợi và thuộc Âm, có sự điều chỉnh và chế bớt, giúp anh ta sửa chữa những sai lầm của cha mình (cán phụ chi cổ). Dù phải đối mặt với một số thách thức nhỏ (tiểu hữu hối), nhưng cuối cùng, không có tội lỗi đáng kể (vô đại cựu).

Cửu Tam, như được mô tả, là người có tính "quá cương" rõ ràng, trực ngôn và trực gián. Đôi khi, hành động của anh có thể làm mất lòng cha, nhưng trực gián vẫn được đánh giá cao. Dù có thể thể hiện tính quá mạnh mẽ để đạt được mục tiêu, nhưng nếu có được công việc, không gì có thể khiến anh ta hối hận, vì cuối cùng, không có lỗi lầm đáng kể (vô cựu).

2.4.4. Hào Lục Tứ

Dụ phụ chi cổ, vãng kiến lẫn (六 四：裕 父 之 蠱，往 見 吝)

"Dụ 裕" tựa như việc kéo dài một chuỗi Hào Tứ, là biểu tượng của hào Âm với âm cư âm vị, mang theo tính nhút nhát và khả năng khó cân đối trong công việc xử lý hỗn loạn trong thời kỳ cổ đại. Việc sử dụng phương pháp kéo dài chỉ tạo ra mối nguy hiểm hoặc hậu quả đau lòng (vãng kiến lẫn 往 見 吝).

Lời Tượng kèm theo nhấn mạnh: "vãng, vị đắc dã" 往，未 得 也 (vị đắc 未 得, là thất bại, không đạt được gì). Khi quá cường tráng như Tam, sẽ gặp phải điều "hối hận"; nhưng nếu quá mềm mại như Tứ, chỉ đơn giản là tự hạn chế và không có lợi ích gì cho sự phát triển trong thời kỳ loạn lạc. Vậy nên khi gặp quẻ số 18, bạn hãy cố gắng tìm kiếm chi phí cơ hội tốt nhất giữa khó khăn và thành công trong từng cơ hội.

2.4.5. Hào Lục Ngũ

Cán phụ chi cổ: dụng dự (幹 父 之 蠱，用 譽)

Cán phụ chi cổ, thừa dĩ đức dã (幹 父 之 蠱，承 以 德 也)

Hào Lục Ngũ, ngự trên đỉnh chí tôn, là tay "chủ cán" quan trọng trong thời kỳ Cổ hoại này - vị "Hào chủ não" của Quẻ. Với bản chất âm nhu, ông không có đủ tài khai cơ sáng nghiệp. Tuy nhiên, nhờ vào sự may mắn và "đắc trung" của mình, ông gặp được Cửu Nhị - người có tài ba và quyết nghị. Ông biết hạ mình để tìm kiếm bậc hiền tài và giao phó cho họ những trách nhiệm lớn.

Nhờ vào sự "dụng dự" khôn ngoan, Hào Lục Ngũ giống như Hán Lưu Bang khi gặp Trương Lương - mối quan hệ như "cán phụ chi cổ". Ông không chỉ biết cách tận dụng những bậc hiền tài mà còn đặt họ vào vị trí phù hợp với khả năng của họ. "Dụng dự" ở đây không chỉ là việc biết cách sử dụng người mà còn là khả năng đặt họ vào những vị trí đúng đắn, tận dụng tối đa tiềm năng của mỗi người. Điều này giúp ông vượt qua khó khăn và thành công trong những đại sự lớn.

2.4.6. Hào Thượng Cửu

Bất sự vương hầu, cao thượng kỳ sự (上 九：不 事 王 侯，高 尚 其 事)

“Bất sự Vương Hầu, cao thượng kỳ sự” (不 事 王 侯，高 尚 其 事)

"Những "Nhà Lãnh Đạo" không chỉ là những vị vua chúa, mà nói chung, đây là những người có đầu óc sáng tạo và làm chủ, đứng đầu các tổ chức tôn giáo hoặc các hệ thống chính trị, ngay cả khi chúng tự xưng là dân chủ như thời đại hiện nay.

Theo triết lý Phật giáo, trong ngũ thời Phật pháp, mọi người đều phải trở về với thế gian thường tụng, thậm chí Bồ Tát thừa cũng phải cam kết giúp đỡ chúng sinh. Ngược lại, theo Phật thừa, không còn sự bắt buộc phải quay trở lại thế gian, cũng không có nghĩa vụ lo lắng về việc giúp đỡ người khác nữa (giác tha). Những người Đắc Đạo không còn phải lo lắng về việc "độ ai": "Thường nhân tha độ; thượng nhân tự độ". Họ được tự do từ trách nhiệm cứu rỗi và tận thế."

3. Tính Hung hay Cát của Quẻ Sơn Phong Cổ?

Chữ 'Cổ' đồng nghĩa với điều xấu xa, không tốt khi mọi sự kiện đều tiến triển đến đỉnh điểm xấu nhất, tạo ra hiện tượng được mô tả như việc kéo cối xay bột lệch hướng. "Thôi ma" biểu thị hình ảnh của việc ngựa kéo cối xay bột điều hướng không tuân theo đường tròn, mà lại chệch ra ngoài, lật đổ cối xay bột, khiến lòng người bất ngờ và hoảng sợ. Khi quẻ này xuất hiện trong việc gieo mạ, đó là dấu hiệu của việc "thực hiện không đúng cách".

Quẻ Sơn Phong Cổ, thuộc nhóm quẻ xấu nhất trong Kinh Dịch, mang theo điềm "thực hiện không đúng cách". Trong thời kỳ này, mọi sự nghiệp đều gặp rủi ro, đổ nát và đầy khó khăn, đòi hỏi sự kiên nhẫn và chờ đợi thời cơ thay đổi. Xuất hành trong thời điểm này cũng không thuận lợi, có nguy cơ mất mát tài sản. Thi cử khó đạt kết quả cao, sức khỏe có thể gặp rắc rối. Mối quan hệ tình cảm không ổn định, đầy biến động, và hôn nhân cũng gặp khó khăn lớn.

Xem thêm: Quẻ Số 29 Là Hung Hay Cát? Cẩn Thận Kẻo Của Mất Người, Đi Chẳng Thấy Về

4. Chiêm nghiệm về vận thế quẻ số 18

Nếu gieo được quẻ số 18, một trong số những quẻ Hung có thể ập đến những điều không may mắn. Tuy nhiên, quẻ Sơn Phong Cổ có thể làm thay đổi tích cực trong sự nghiệp và cuộc sống, đặc biệt là khi người ta có khả năng điều chỉnh chiến lược và hành động một cách linh hoạt.

Quẻ số 18 còn có thể tượng trưng cho sự đánh bại những khó khăn và vươn lên mạnh mẽ. Nó có thể biểu thị giai đoạn của sự đổi mới và phát triển tích cực trong mọi khía cạnh của cuộc sống. Tóm lại, khi gặp phải quẻ 18 Sơn Phong Cổ, người ta thường hiểu rằng có cơ hội để thay đổi tích cực, đổi mới và vượt qua những thách thức, làm cho cuộc sống trở nên đa dạng và phong phú hơn.

5. Ứng dụng quẻ 18 vào đời sống hằng ngày

Từ những giải mã phân tích tổng quan thời vận về quẻ 18 này, bạn có thể ứng dụng vào thực tế cuộc sống hàng ngày ở mọi vấn đề như:

• Sự nghiệp: Khát vọng không thành công, một lời khuyên hết sức quan trọng dành cho bạn chính là cần thay đổi chiến lược và hãy dành thêm sự nỗ lực lần nữa.

• Hôn nhân: Sự thiếu hợp nhất và nhiều vấn đề khó khăn đang tồn tại, việc tốt nhất là đặt ra câu hỏi về sự xứng đôi và nếu có thể, nên dứt khoát từ bỏ mối quan hệ này.

• Tình yêu: Đôi khi chỉ là sự thân mật, nhưng đôi khi nó cũng đem theo nhiều rắc rối và đau khổ. Trong tình huống như vậy, quyết định kết thúc mối quan hệ có thể là lựa chọn sáng tạo và tốt nhất để tạo nên cuộc sống mới sau này dành cho bạn.

• Gia đình: Bạn có thể đối mặt với những rắc rối, phiền toái và sự bực mình. Để tránh khỏi cảnh tan nát gia đình, quyết tâm cần được bạn đặt ra để giải quyết mọi vấn đề và khắc phục mọi khó khăn.

• Kinh doanh: Trong vấn đề vay vốn, bạn không đạt được thành công, và trong lĩnh vực kinh doanh, mặc dù có sự tồn trữ và bày biện hàng hóa, nhưng vẫn không thể bán được. Điều này yêu cầu một xem xét kỹ lưỡng về chiến lược kinh doanh và cần phải điều chỉnh để đạt được hiệu quả cao hơn.

• Sức khỏe: Bạn đang đối mặt với nhiều vấn đề, đòi hỏi sự chăm sóc đặc biệt và quan tâm. Điều này là quan trọng để đảm bảo một cuộc sống dài lâu và khỏe mạnh.

Ý nghĩa quan trọng của việc luận giải quẻ số 18 là phải giữ tinh thần bình tĩnh và quyết đoán để có thể đối diện những khó khăn và phát triển mạnh mẽ hơn. Nếu Quẻ Sơn Phong Cổ đã chọn bạn trong năm nay, hãy hiểu đó như là cơ hội, cố gắng tạo cảm giác tích cực trong suy nghĩ mới có thể giúp bạn vượt qua thời gian này. Nắm rõ điều này nhất định bạn sẽ bớt phần nào rước hoạ vào thân và tự tạo cho mình những cơ may trong thời gian sắp tới.