Sắm lễ cúng rằm tháng Giêng đúng phong tục giúp gia chủ cầu được ước thấy

1. Ý nghĩa của việc sắm lễ cúng rằm tháng Giêng

Rằm tháng Giêng (hay còn có tên gọi là Tết Nguyên tiêu) nghĩa là đêm rằm đầu tiên của năm, “Nguyên” là thứ nhất, “Tiêu” là đêm. Tết Nguyên tiêu sẽ bắt đầu từ giữa đêm 14 (đêm trước trăng rằm) và kéo dài đến nửa đêm ngày 15 (đêm trăng rằm) của tháng Giêng Âm lịch.

Ông bà ta ngày xưa còn thường có câu “Giỗ tết quanh năm không bằng rằm tháng Giêng”. Đây chính là lý do vì sao việc tổ chức lễ cúng Rằm từ lâu đã được coi là một việc vô cùng quan trọng vào dịp đầu năm của người Việt.

Cùng với quan niệm "đầu xuôi đuôi lọt", cứ đến dịp lễ này người dân Việt sẽ đi lễ chùa dâng lễ giải hạn, cúng gia tiên, chuẩn bị mâm cúng lễ thịnh soạn. Điều này với mong muốn cả năm được an lành, may mắn, giải trừ tai ương. Đồng thời, đây cũng là dịp để bày tỏ lòng thành kính với tổ tiên, ông bà, cha mẹ và tạ ơn bề trên đã phù hộ cho các thành viên trong gia đình được mạnh khỏe, làm ăn phát đạt.

>>> Xem thêm: Rằm Tháng Giêng Là Tết Gì? Làm Đúng Điều Này Để May Mắn, Tài Lộc Cả Năm

2. Lễ rằm tháng Giêng cần chuẩn bị gì?

Vào ngày này hàng năm, nhiều gia đình sửa soạn và bày mâm cỗ tươm tất, chu đáo để mong được may mắn cả năm. Tùy thuộc vào tín ngưỡng, truyền thống và điều kiện cụ thể, việc sắm lễ cúng rằm tháng Giêng có thể thay đổi tuỳ vào các gia đình. Không cần quá cầu kỳ, nhưng mâm cúng phải đảm bảo những món cơ bản.

Đối với những gia đình theo đạo Phật sẽ đến chùa để lễ Phật, nhiều gia đình khác thì cúng Thổ Công, Thần Tài hoặc các vong linh. Theo đó, để chuẩn bị tốt nhất cho lễ cúng Rằm tháng giêng, các gia đình thường sẽ làm hai lễ: cúng Phật và cúng gia tiên.

3. Hướng dẫn cách sắm lễ cúng rằm tháng Giêng

Lễ cúng rằm cần được thực hiện đầy đủ, tỉ mỉ và cẩn thận. Có như thế, mới thể hiện được hết lòng thành của gia chủ đối với các bậc bề trên.

3.1. Dọn dẹp khu vực bàn thờ tổ tiên

Vào dịp Tết Nguyên tiêu, các gia đình cần lau dọn bàn thờ cẩn thận và tỉ mỉ. Trước khi dọn dẹp, gia chủ nên thắp một nén nhang để xin phép tổ tiên, chú ý không xê dịch bát hương, không làm vỡ bàn thờ và đồ vật. Khi thắp hương, người làm lễ cần phải ăn mặc chỉnh tề, không mặc áo cộc, quần đùi, cẩu thả... Đặc biệt khi khấn vái, phải thành tâm và thể hiện lòng thành kính đối với tổ tiên, các bề trên, các vị Phật.

3.2. Sắm lễ cúng Rằm tháng Giêng: Cúng Phật

Đối với nhiều gia đình, đây là ngày tránh sát sinh và ăn chay để cầu may mắn, giải hạn nên lễ dâng cúng thường là hoa quả, chè xôi, các món nấu từ đậu… Ngày nay, nhiều nhà còn có thêm món bánh trôi nước với ý nghĩa cả năm mọi việc đều được hanh thông, trôi chảy và hạnh phúc tròn đầy.

Cỗ chay có nhiều loại từ 10, 12 đến 25 món và có sự hiện diện của các màu sắc tượng trưng cho ngũ hành: màu đỏ tượng trưng cho hành hỏa, màu vàng hành kim, xanh của hành mộc, đen của hành thổ, màu trắng của hành thủy.

3.3. Sắm lễ cúng Rằm tháng Giêng: Cúng gia tiên

Đối với những gia đình không theo đạo Phật thì mâm cỗ cúng gia tiên là lễ mặn, thường khá giống mâm cỗ ngày Tết cổ truyền. Thông thường, mâm cơm cúng sẽ có 4 bát gồm ninh măng, bát móng, bát miến, bát mọc và 6 đĩa gồm thịt gà (hoặc thịt lợn), giò chả, nem thính (hoặc đĩa xào), dưa muối, đĩa xôi (hoặc bánh chưng) và bát nước chấm.

Mâm cơm cũng phải có đầy đủ các vị mặn của nước chấm, cay của ớt, vị chua từ dưa hành và vị ngọt từ bánh. Tất cả tạo nên một mâm cỗ đủ đầy với mong cầu một năm yên ấm, bình an, xua đuổi những điều đen đủi.

4. Cúng rằm tháng Giêng giờ nào đẹp?

Theo quan niệm dân gian, ngày sắm lễ cúng rằm tháng Giêng vào chính rằm là tốt nhất. Đây là thời điểm trăng sáng nhất đầu năm và phúc lộc dồi dào nhất. Nếu cầu nguyện một cách chân thành, chắc chắn bạn sẽ đạt được điều mình mong muốn.

Với ngày chính Rằm (15 tháng Giêng), khung giờ đẹp gồm: Đinh Mão (05:00 - 07:00) Giờ Ngọc Đường hoàng đạo, Canh Ngọ (11:00 - 13:00) Giờ Tư Mệnh hoàng đạo, Nhâm Thân (15:00 - 17:00) Giờ Thanh Long hoàng đạo, Quý Dậu (17:00 - 19:00) Giờ Minh Đường hoàng đạo.

Ngoài ngày chính rằm thì ngày 14 âm lịch cũng được coi là ngày đẹp để cúng khấn, các khung giờ tốt trong ngày gồm: Bính Thìn (07:00 - 09:00) Tư Mệnh hoàng đạo, giờ Mậu Ngọ (11:00 - 13:00) Thanh Long hoàng đạo, giờ Kỷ Mùi (13:00 - 15:00) Minh Đường hoàng đạo và giờ Nhâm Tuất (19:00 - 21:00) Kim Quỹ hoàng đạo.

Bên cạnh đó, có quan niệm cho rằng, khung giờ cúng rằm tháng Giêng tốt nhất đó là giờ Ngọ (11:00 - 13:00). Vì đây là thời điểm thần Phật giáng thế, chứng giám cho lòng thành của gia chủ và ban phát những điều lành cho chúng sinh. Với những gia đình quá bận rộn thì có thể sắp xếp làm lễ trước 19:00 ngày 15/1 Âm lịch.

>>> Xem thêm: Giờ Cúng Rằm Tháng Giêng 2024: 7 Khung Giờ Cầu Tài Được Tài, Cầu Lộc Đắc Lộc

5. Bài văn khấn cúng lễ rằm tháng Giêng cổ truyền

Để việc tổ chức lễ cúng rằm tháng Giêng được diễn ra suôn sẻ, gia chủ phải chuẩn bị bài văn khấn thể hiện sự thành tâm của mình.

Bài văn khấn cúng lễ rằm tháng Giêng cổ truyền:

Con xin lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.

Con xin kính lạy Hoàng thiên, Hậu Thổ và chư vị Tôn thần.

Con xin kính lạy ngài Bản xứ Thần Thổ địa, ngài Bản cảnh Thành Hoàng, ngài Bản gia Táo quân, cùng các chư vị Tôn thần và gia tiên hai họ nội họ ngoại.

Tín chủ (chúng) con tên là:...

Ngụ tại:...

Hôm nay là ngày rằm tháng Giêng năm…, gặp tết Nguyên tiêu, tín chủ con lòng thành, sửa sang hương đăng, sắm lễ vật, dâng lên trước án.

Chúng con kính mời các ngài linh thiêng, cúi xin các ngài nghe thấu lời mời, giáng lâm trước án, minh giám lòng thành thụ hưởng lễ vật.

Chúng con xin kính mời các cụ Tổ Khảo, Tổ Tỷ cùng các chư vị Hương linh gia tiên nội ngoại họ hàng,…nghe lời khẩn cầu của con cháu về chứng giám tâm thành, thụ hưởng lễ vật.

Phù hộ độ trì cho gia đình chúng con được vạn sự tốt lành, thuận buồm xuôi gió, bốn mùa không hạn ách, tám tiết hưởng an bình.

6. Cách cúng mâm lễ rằm tháng Giêng tại nhà theo đúng phong tục

Theo phong tục, cúng rằm tháng Giêng tại nhà thường sẽ được thực hiện như sau:

• Chuẩn bị sắm lễ cúng rằm tháng Giêng đầy đủ cho mâm gia tiên và mâm chay cúng Phật.
• Chuẩn bị bài văn khấn chi tiết.
• Lau dọn và chuẩn bị không gian cúng trước bàn thờ gia tiên.
• Đặt lễ vật lên khu vực trước bàn thờ gọn gàng, đẹp mắt.
• Thắp nhang và đèn mời gia tiên, bề trên để báo cúng rằm.
• Gia chủ đứng trước bàn thờ gia tiên và đọc bài văn khấn thành tâm, rõ ràng.
• Sau khi nhang đã cháy hết thì gia chủ mang đồ giấy tiền hóa vàng để tạ ơn cho ngày rằm tháng Giêng.

Người xưa vẫn thường nói “Có thờ có thiêng, có kiêng có lành”. Việc cúng rằm tháng giêng từ lâu đã là phong tục không thể thiếu của người Việt Nam. Vì vậy, các gia đình không nên qua loa trong việc sắm lễ cúng rằm tháng Giêng đầu năm. Các nghi thức làm lễ, cúng bái ngày rằm nếu càng được chuẩn bị đầy đủ và chỉn chu, thì những mong cầu của gia chủ trong năm mới càng dễ thành hiện thực.