Nội dung cơ bản của hợp đồng lao động gồm những gì? Tổng hợp mẫu hợp đồng đơn giản

1. Hợp đồng lao động là gì?

Hợp đồng lao động được hiểu là văn bản ghi nhận sự thỏa thuận giữa người sử dụng lao động và người lao động về công việc có trả lương hoặc tiền công, điều kiện làm việc, quyền và nghĩa vụ của các bên trong quan hệ lao động.

Theo quy định của pháp luật, ngay cả với những trường hợp các bên giao kết với nhau bằng văn bản không đề rõ là hợp đồng lao động nhưng chỉ cần có nội dung về việc làm có trả công, mức tiền lương và công việc đó chịu sự quản lý, giám sát từ phía người sử dụng lao động thì vẫn được coi là hợp đồng lao động. Hợp đồng lao động phải được giao kết trước khi người lao động làm việc.

Hình thức của hợp đồng lao động

Theo quy định hiện nay gần như trong mọi trường hợp, hợp đồng lao động đều phải được giao kết và thể hiện bằng văn bản, bao gồm 2 bản do người sử dụng lao động và người lao động mỗi bên giữ 1 bản. Hợp đồng lao động chỉ được coi là có giá trị pháp lý khi được thể hiện bằng văn bản.

Chỉ riêng trong 2 trường hợp sau, dù không có hình thức bằng văn bản, hợp đồng này vẫn được coi là có hiệu lực và giá trị tương đương như hợp đồng lao động bằng văn bản. Đó là:

• Trường hợp hợp đồng được giao kết thông qua phương tiện điện tử với hình thức thông điệp dữ liệu theo quy định của pháp luật.

• Trường hợp giao kết hợp đồng bằng lời nói với thời hạn hợp đồng dưới 1 tháng (trừ trường hợp tại khoản 2 Điều 18, điểm a khoản 1 Điều 145 và khoản 1 Điều 162 Bộ luật Lao động 2019).

Đặc biệt trong các trường hợp sau, việc giao kết hợp đồng lao động bắt buộc phải được lập thành văn bản:

• Ký kết hợp đồng đối với người lao động chưa đủ 15 tuổi. Khi đó người đại diện sẽ là người thay mặt ký vào hợp đồng lao động (quy định tại điểm a khoản 1 Điều 145 Bộ luật Lao động 2019).

• Ký kết hợp đồng với người lao động là giúp việc gia đình (quy định tại khoản 1 Điều 162 Bộ luật Lao động 2019).

• Ký kết hợp đồng với nhóm người làm công việc dưới 12 tháng thông qua 1 người ủy quyền (quy định tại khoản 2 Điều 18 Bộ luật Lao động 2019).

Có thể thấy đây đều là những đối tượng đặc thù, nhất là lao động chưa đủ 15 tuổi và lao động là giúp việc gia đình. Việc ký kết hợp đồng bằng văn bản là nhằm mục đích bảo vệ quyền và nghĩa vụ cơ bản cho những đối tượng này.

Trong trường hợp bắt buộc phải ký kết hợp đồng bằng văn bản mà các bên cố tình vi phạm thì người sử dụng lao động có thể sẽ bị xử phạt hành chính theo quy định tại Nghị định 28/2020/NĐ-CP. Mức phạt được quy định như sau:

• Không ký kết hợp đồng với người lao động giúp việc gia đình: Phạt cảnh cáo.

• Không ký kết hợp đồng với người lao động dưới 15 tuổi: Phạt từ 10 - 15 triệu đồng.

Nguyên tắc giao kết hợp đồng

Hợp đồng lao động phải đảm bảo các nguyên tắc sau:

• Tự nguyện, thiện chí, bình đẳng, trung thực và hợp tác.

• Không trái quy định của pháp luật, trái thỏa ước lao động tập thể và trái đạo đức xã hội.

Xem thêm: Mẫu hợp đồng thuê nhân viên tạp vụ mới nhất

2. Phân loại hợp đồng lao động

Hiện nay hợp đồng lao động được phân thành 2 loại gồm:

• Hợp đồng lao động không xác định thời hạn: hai bên không đặt ra thời hạn của hợp đồng cũng như thời điểm chấm dứt hiệu lực.

• Hợp đồng lao động xác định thời hạn: hai bên quy định rõ về thời hạn và thời điểm hợp đồng chấm dứt hiệu lực, không quá 36 tháng kể từ khi hợp đồng có hiệu lực.

Người lao động khi giao kết hợp đồng cũng cần chú ý khi hợp đồng của hai bên đã hết thời hạn mà không ký hợp đồng mới thì hợp đồng đã giao kết trước đó mặc định trở thành hợp đồng không xác định thời hạn.

Các bên nếu có ký kết hợp đồng lao động mới cũng sẽ chỉ được ký thêm 1 lần, lần tiếp theo nếu người lao động vẫn tiếp tục làm việc tại doanh nghiệp thì phải ký hợp đồng không xác định thời hạn, trừ trường hợp ký kết hợp đồng với người được thuê làm giám đốc của doanh nghiệp có vốn Nhà nước.

Ngoài ra trước đây, pháp luật có quy định về hợp đồng theo mùa vụ trong Bộ luật Lao động 2012, tuy nhiên trong Bộ luật Lao động 2019 mới nhất, quy định này đã hoàn toàn bị bãi bỏ. Do đó hiện nay chỉ có 2 loại hợp đồng lao động.

3. Những nội dung cơ bản của hợp đồng lao động

Hai bên có thể tự do thỏa thuận về các điều khoản, tuy nhiên cần đảm bảo có đầy đủ những nội dung cơ bản của hợp đồng lao động theo quy định của pháp luật, cụ thể:

• Thông tin của đại diện cho phía người sử dụng lao động, bao gồm thông tin về tên, địa chỉ, và chức danh.

• Thông tin của người lao động bao gồm họ tên, năm sinh, giới tính, thông tin về thẻ căn cước công dân hoặc hộ chiếu, thông tin cư trú…

• Công việc cần thực hiện và địa điểm làm việc.

• Thời hạn giao kết hợp đồng.

• Mức lương, hình thức trả lương, thời gian trả lương cho người lao động.

• Chế độ về nâng lương, nâng bậc lương.

• Thời gian làm việc, thời gian nghỉ ngơi của doanh nghiệp.

• Các chế độ về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp và bảo hiểm y tế.

• Thông tin về quá trình đào tạo và bồi dưỡng để nâng cao trình độ, kỹ năng cho người lao động (nếu có).

Xem thêm: Tổng hợp mẫu đơn xin việc viết tay cho các ngành hot 2023

4. Mẫu hợp đồng đơn giản

Hiện nay chỉ có quy định về các nội dung cơ bản của hợp đồng lao động cần phải có chứ không có quy định cụ thể về mẫu hợp đồng lao động, bởi thế các bên có thể tự do thỏa thuận các điều khoản và bố cục của hợp đồng.

Tuy nhiên trong trường hợp bạn gặp khó khăn trong việc xây dựng bố cục của hợp đồng có thể tham khảo mẫu dưới đây của chúng tôi:

Mẫu hợp đồng trên đây của chúng tôi chỉ mang tính chất tham khảo, tùy thuộc vào tính chất công việc và yêu cầu của các bên, bạn có thể thay đổi các điều khoản trong hợp đồng để phù hợp với tình hình thực tế.

5. Một số lưu ý khi giao kết hợp đồng lao động

Hợp đồng lao động là cơ sở để bảo vệ quyền và nghĩa vụ của các bên, đặc biệt là đối người lao động. Do đó trong quá trình giao kết hợp đồng, người lao động cần hết sức chú ý các vấn đề sau, để có thể đảm bảo quyền lợi của mình một cách tốt nhất.

• Hợp đồng lao động phải được lập thành hai bản, trong đó mỗi bên giữ một bản. Sau khi ký kết hợp đồng, nếu công ty có thu lại hợp đồng vì bất cứ lý do gì, bạn cũng cần từ chối và yêu cầu công ty thực hiện đúng nghĩa vụ.

• Doanh nghiệp có thể yêu cầu người lao động xuất trình bản chính các loại giấy tờ như văn bằng, chứng chỉ, giấy tờ tùy thân để đối chiếu thông tin, tuy nhiên không được phép giữ lại các loại giấy tờ. Bạn cần biết quy định này để tránh trường hợp nhiều doanh nghiệp yêu cầu thu giữ bản chính với mục đích giữ chân người lao động.

• Công ty cũng không được yêu cầu người lao động nộp tiền hoặc thực hiện các biện pháp bảo đảm bằng tài sản khác cho việc thực hiện hợp đồng. Hiện nay có rất nhiều công ty núp bóng tuyển dụng để thu tiền của ứng viên với mục đích lừa đảo, do đó bạn cần hết sức cảnh giác.

• Trong trường hợp các bên có ý định muốn thay đổi hoặc sửa đổi bất cứ nội dung nào của hợp đồng lao động cũng cần phải thỏa thuận và ký kết phụ lục hợp đồng. Phụ lục này sẽ là một phần không thể tách rời của hợp đồng chính và có hiệu lực tương tự như hợp đồng chính.

• Thời gian thử việc thường do các bên tự do thỏa thuận, tuy nhiên không được quá 30 ngày với các công việc cần trình độ trung cấp, không quá 60 ngày đối với các công việc cần trình độ cao đẳng và không quá 180 ngày với công việc của quản lý doanh nghiệp.

• Mức tiền lương trong thời gian thử việc ít nhất phải đạt 85% mức lương chính thức. Do đó trong quá trình ký kết hợp đồng, nếu bạn thấy điều khoản về tiền lương thử việc không đáp ứng được yêu cầu của quy định có thể đề nghị đàm phán lại, tránh ký vào bản hợp đồng có nhiều điểm bất lợi cho mình.

6. Có thể giao kết cùng lúc nhiều hợp đồng lao động không?

Không ít người lao động hiện nay làm nhiều công việc cùng một lúc, có nhu cầu ký kết hợp đồng với nhiều công ty. Vậy trong những trường hợp đó, người lao động có thể cùng lúc ký nhiều hợp đồng không?

Theo quy định tại Điều 19 Bộ luật Lao động 2019, người lao động hoàn toàn có thể ký kết nhiều hợp đồng lao động với nhiều công ty khác nhau, tuy nhiên phải đảm bảo thực hiện được đầy đủ những nội dung đã giao kết trong từng hợp đồng.

Trong trường hợp giao kết nhiều hợp đồng lao động cùng một lúc, vấn đề bảo hiểm của người lao động được giải quyết như sau:

• Đối với bảo hiểm xã hội: Chỉ đóng bảo hiểm theo hợp đồng đầu tiên (khoản 4 Điều 85 Luật Bảo hiểm xã hội 2014).

• Đối với bảo hiểm thất nghiệp: Đóng theo hợp đồng giao kết đầu tiên (khoản 1 Điều 43 Luật Việc làm 2013).

• Đối với bảo hiểm y tế: Đóng bảo hiểm y tế theo hợp đồng có mức tiền lương cao nhất (khoản 2 Điều 13 Luật Bảo hiểm y tế 2008, sửa đổi bổ sung năm 2014).

Trên đây là một số nội dung cơ bản trong hợp đồng lao động mà bạn cần quan tâm. Hợp đồng là căn cứ giúp bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người lao động nên trong quá trình tìm việc, ký kết hợp đồng hãy chú ý để không làm ảnh hưởng đến lợi ích của bản thân.